Các bệnh giun sán ký sinh là bệnh rất phổ biến ở những nước đang phát triển nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới, cận nhiệt đới trong đó có Việt Nam. Các bệnh giun sán là một vấn đề sức khoẻ ưu tiên của 25% dân số trên thế giới.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới năm 2003 ước tính trên toàn cầu có trên 1,4 tỷ người nhiễm giun đũa và số người chết do giun đũa gây nên là 60.000 người mỗi năm. Số người nhiễm giun tóc ước tính là 1,4 tỷ người và số người chết do giun tóc hàng năm là 10.000 người. Số người nhiễm giun móc là 1,3 tỷ và số người chết do giun móc hàng năm là 65.000 người. Các bệnh giun sán còn gây nên tác hại khác như suy dinh dưỡng, thiếu máu, thiếu Vitamin A, ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ ở trẻ em và phụ nữ có thai (WHO, 2003).
Đến năm 2020, theo số liệu của WHO, vẫn có 1,5 tỉ người (tương đương 24% dân số thế giới) nhiễm giun truyền qua đất, phân bố chủ yếu ở các nước nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt là các vùng Cận sa mạc Sahara, châu Mỹ, Trung Quốc và Đông Á. Có trên 267 triệu trẻ mầm non và 568 triệu trẻ ở độ tuổi đến trường ở các vùng có nguy cơ lây nhiễm cao cần được tẩy giun và cần có các biện pháp phòng chống (WHO, 2020 website). Tác hại và gánh nặng bệnh tật của các bệnh giun sán là rõ rệt với cộng đồng và xã hội. Hậu quả của bệnh là một vấn đề nghiêm trọng nên hiện nay nhiều nước trên thế giới đã đưa công tác phòng chống các bệnh giun sán thành chương trình y tế quốc gia.
Việt Nam là một trong những quốc gia rất nỗ lực trong việc phòng chống các bệnh về giun sán. Từ ngày 20 – 24/12/2022, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hải Phòng thực hiện triển khai điều tra phân vùng dịch tễ một số bệnh ký sinh trùng tại huyện Thủy Nguyên.
Theo đó, 2 xã được chọn để thực hiện điều tra phân vùng dịch tễ là xã Lâm Động và xã Thủy Sơn. Đối tượng tham gia điều tra là người dân từ 06 đến 65 tuổi. Mỗi xã sẽ chọn 200 mẫu phiếu.
Tại buổi điều tra phân vùng dịch tễ, người dân tại 2 xã Lâm Động và Thủy Sơn đã được các cán bộ y tế của Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố, cán bộ Trung tâm Y tế Thủy Nguyên và cán bộ Trạm Y tế xã tiến hành lấy mẫu xét nghiệm phân (5 gam) để tìm các loại trứng giun sán bằng phương pháp Kato-Katz; Lấy mẫu máu tĩnh mạch xét nghiệm ELISA sán lá gan lớn và giun đũa chó mèo; Người dân từ 15 tuổi trở lên được phỏng vấn điều tra về kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống bệnh giun sán.
Anh Trần Văn Quyền – người dân xã Thủy Sơn tham gia buổi điều tra phân vùng dịch tễ cho biết: Đây là lần đầu tiên anh tham gia điều tra phân vùng dịch tễ. Thông qua hoạt động điều tra anh được cán bộ y tế cung cấp rất nhiều kiến thức bổ ích để phòng tránh nhiễm giun sán trong cuộc sống hàng ngày. Sau buổi điều tra anh sẽ tuyên truyền cho người thân trong gia đình và những người xung quanh những kiến thức rất cơ bản nhưng lại vô cùng hữu ích trong cuộc sống hàng ngày để giúp mọi người phòng chống bệnh giun sán.
Được biết các mẫu xét nghiệm sẽ được gửi về Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương phân tích và trả kết quả cho người dân. Đối với những trường hợp phát hiện nhiễm giun sán thì sẽ có thuốc điều trị.
Một số hình ảnh tại buổi điều tra phân vùng dịch tễ:
Phạm Sen
